De meest basale Chinese wetenschapsmodellen zijn voor zover ik dat kan nagaan, het CCM en ASM. Zij zijn namelijk beide gebaseerd op het gebruik van de Sheng&Po-cyclus bij het maken van structuurtabellen in de traditionele Chinese wetenschappen.

Aangezien over de oorsprong van de Sheng&Po-cyclus niet veel meer bekend is dan dat hij berust op de basisritmen van het heelal, zijn het dus eigenlijk wetenschapsmodellen voor hoe je met die ritmen moet omgaan in de oude wetenschap. CCM en ASM zijn dus weliswaar heel basale werkhypotheses, maar omdat van de herkomst van die basisritmen alleen bekend is dat zij een onderdeel zijn van het Chinese scheppingsverhaal, kwam ik er niet veel verder mee.

Het doel van mijn onderzoek is dus om te achterhalen in hoeverre de oorsprong van die basisritmen wetenschappelijk kan zijn. Duidelijk was dus dat ik daartoe terug moest naar een veel vroeger stadium van de oosterse wetenschap. En omdat een goede natuurkundige theorie in eerste instantie gebaseerd moet zijn op 'stilstaande waarnemers', was het duidelijk waar ik op moest letten bij het lezen van de oude teksten.

Inmiddels had ik wel begrepen dat de 'Heilige Wijzen', de legendarische wetenschappers in de Yijing (易經, het Boek der Veranderingen), wetenschappelijk waarnemen eveneens relateerden aan stilstand:

'Zij zaten onbeweeglijk stil met het gezicht naar het zuiden'.

Op de middelbare school had ik echter geleerd dat wetenschappelijk waarnemen op die manier absoluut niet mogelijk is: Door hun positie zijn de 'Heilige Wijzen' immers een onderdeel van hetgeen zij waarnemen, en dat maakt hun waarneming per definitie subjectief. Ik heb de stilstand van de Heilige Wijzen dan ook geïnterpreteerd als symbolisch en heb het daarom heel lang genegeerd.

Ook het gegeven dat de waarnemers in de moderne westerse deeltjesfysica zichzelf beschouwen als een onderdeel van hetgeen zij waarnemen – zij kunnen ultramicroscopische gebeurtenissen namelijk alleen maar beoordelen door ze met allerhande apparatuur te manipuleren – drong heel lang niet voldoende tot mij door.

Ik associeerde de westerse wetenschap namelijk zo intens met objectief waarnemen, dat het gewoon niet in mij opkwam, dat het bij de deeltjesfysica in feite om subjectieve waarneming gaat.

Ga verder naar: 1.3. Relatie subjectief waarnemen en kwantumtheorie?